Page 107 - SHL 510

Theme 4

sereto e feta tlhaloso ya kgonthe. Ke go hlahlobja ga sereto ka mo
go tseneletšego gomme go akaretša go dirišwa ga mekgwa ya theto. Notes
Mekgwa e tlwaelegilego kudu ya sereto ke ya go diriša mongwalo,
go boeletša tshwantšhišo le go mothofatša. Sedirišwa sa bongwadi
se mabapi le modumo, poeletšo, tlhaloso ya mantšu goba ditemana
(Solitary Spark, 2019).

Boemo bja kgopolo bo šupa moya wa sereto. Boemo, segalo, lentšu
le sehlogo (tabakgolo) di thuša go bopa moya wo. Sehlogo ke thuto
mabapi le bophelo le molaetša wa motheo mola diswantšho di diriša
dilo, ditiro le dikgopolo go goketša maikutlo a mmadi. Dikapolelo di
bolela se sengwe lebakeng la mantšu a mangwe. Mehlala ya polelo
e tlwaelegilego e akaretša tshwantšhišo, tshwantšhanyo, papadi ya
mantšu, mothofatšo, pheteletšo, go nyenyefatša, thulano le tše
dingwe (Lutrin & Pincus, 2013)

a) Tshekatsheko ya direto

• Sehlogo goba Tabakgolo ya sereto:

Direto ka moka di na le sehlogo go ba tabakgolo. Yeo ke molaetša
goba maikemišetšo a direti. Molaetša wo e ka ba o lebanyago (o
lego molaleng) goba o sa lebanyego (o sego molaleng). Sereto se
bopilwe ka mafokwana a go kgaoletšo, ao a hlophilwego ka
ditemana, a go ba le morumokwano. Medumo ya mantšu e hlola
molodi woo o ka rego motho o opela sereto.

• Sebopego sa sereto:

Gantši direto di na le sebopego se itšego. Mafoko a sereto a
kgobokantšwe ka ditemanatheto. Ka kakaretšo,

Ditemana di na le botelele bjo bo fapa-fapanego, go ya ka kganyogo
ya sereti goba ditlwaelo tša sebopego se itšego tša sereto. E

D

U © Copyright reserved

T

Mengwalo Ya Puku Tša Kanegelo Le Bokgoni Bja Go Tseba Go EL Sepedi Home Language
Ngwala Le Go Bala 107