Page 123 - SHL 510

Theme 5

5.3 Go ngwala le go tšweletša
Notes

Mo temaneng ye re hlaloša tlhabollo ya bokgoni bja go ngwala le go
tšweletša, eupša re tla tsitsinkela tlhabollo ya bokgoni bja go ngwala
bjo bo tšwelelago go baithuti ba baswa mo karolo pukung 620 ya
Leleme la Gae.

5.3.1 Dibopego le melao ya polelo nakong ya tshepedišo
ya go ngwala

Ge re bolela ka dibopego le melao ya tshepedišo nakong ya go
ngwala, re bolela ka kgatišo, mokgwa le mantšu ao rea dirišago. Se
se akaretša kgetho ya rena ya mantšu, go hlangwa ga mantšu le go
ngwala ga ditemana gotee le maswaodikga le mopeleto.

Mongwadi o swanetše go lemoga gore go nagana ka tsela ya go
swaya diphošo le go sekaseka, go ba gobeya šedi go ba bangwe le
tlhabollo e kwagalago ya polelo di theilwe kgethong ya lentšu la
maleba, sebopego sa polelo le segalo sa go bala.

a) Kgatišo ya polelo

Kgatišo ya leleme ka Sepedi ke sekala sa semmušo seo re se
dirišago ge re ngwala le ge re bolela. Ramolao o tla diriša polelo ya
semmušo kudu ge a ngwala lengwalo la molao). Ge re ngwalela
bagwera ba rena melaetša, re diriša polelo yeo esego ya semmušo.
Batheeletši/babadi ba molaetša ba tla kgetha mohuta wa pego. Ka
go lemoga kgatišo, le ka moo dikgetho tša gago tša mantšu, mafoko
le dibopego tša mafoko di kgokaganago le kgatišo, o ka beakanya
go ngwala ga gago go ya ka moo go nyakegago (Luke, 2017)

Polelo ya semmušo ga se ya poledišano goba ya motho ka noši. E
Gantši e dirišwa maemong a thata, a bjalo ka go ngwala ka tša thuto D
le ka mabaka a tša mošomo. Ge re ngwala lengwalo la semmušo, re
swanetše go tsitsinkela kudu melaong ya popopolelo. U © Copyright reserved

T

Go Ngwala Lego Tšweletša EL Sepedi Home Language
123